Біздің еліміздегі әскери ерлік пен әскери қызмет ерекше құрметке ие. Отанымыздың тәуелсіздігін қорғау, мемлекет шептерін қорғау, халықтың тыныштығы мен амандығын қорғау — ерекше құрмет пен сенім.
Қазақ даласының жауынгерлері әрқашан ар-намыс, қадір-қасиет пен патриотизмнің бейнесі болған. Біз барлық ұрпақтың жауынгерлеріне ауыр сынақ жылдарында Отан үшін көрсеткен батылдығы мен батырлығы және бейбіт уақыттағы жауынгерлік еңбегі үшін зор алғысымызды білдіреміз.
Біздің Отанымыз-Қазақстан Республикасы қалыптасқан тәуелсіз мемлекет ретінде өзінің одан әрі даму жолында нық сеніммен қадам басып келеді. Қазақстан халқының басты игілігі — ұлттық бірлік, бейбітшілік пен келісім. Қазақстанның үшінші жаңғыруы мен қоғамдық сананың көкжиегі біздің елімізге әлемнің озық елдерімен бір қатарға тұруға және осы жаһандық әлемде бәсекеге түсуге мүмкіндік береді. Халқымыздың осы және басқа да жетістіктері, елдің одан арғы стратегиялық даму жоспарларын іске асыру мемлекеттің аумақтық тұтастығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етусіз, Конституциялық жеңістерді, қазақстандықтардың бейбіт және жасампаз еңбегін сенімді қорғаусыз мүмкін емес.
Кез келген мемлекет үшін қоғамдық қауіпсіздік пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау мәселелері басым міндет болып табылады. Қоғамдық қауіпсіздік жүйесіндегі маңызды құқық қорғау және әскери құрылымдардың бірі Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы болып табылады.
Ұлттық ұланды халық арасында құқық қорғау әскерлері деп атайтыны кездейсоқ емес, ал ұлан жауынгерлерінің ұраны: «Жауынгерлік жанұядай ұйысқан, Ұлттық ұлан елі мен халықына қорған!».
Бүгінде Қазақстанның Ұлттық ұланы құқық қорғау функциялары бар ұтқыр, кәсіби даярланған әскери ұйым болып табылады.
«Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Ұлттық ұлан Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының бірыңғай жүйесіне кіреді және жеке адамның, қоғам мен мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қылмыстық және өзге де құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғауға арналған.
Ұлттық ұлан қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, «Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы» Заң және өзге де нормативтік құқықтық актілер құрайды.
Бүгін, еліміз үшін қиын уақытта, елімізде төтенше жағдай режимі енгізілген алғашқы күннен бастап, Ұлттық ұланның әскери қызметшілері медицина қызметкерлерімен, Ішкі істер органдарының қызметкерлерімен және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, ҚР ҰҚК Шекара қызметінің әскери қызметшілерімен бірлесіп, коронавирустық инфекция пандемиясымен күресте әрдайым алдыңғы қатарда.
Ұлттық ұланға заңмен жүктелген міндеттерді іске асыру үшін жоғары білікті әскери іс мамандары, білікті командирлер-басшылар, әскери ұжымдардың көшбасшылары талап етіледі. Бұл функцияларды құқық қорғау органдарының жауынгерлерін, жаңа формациядағы офицерлерді оқытатын және тәрбиелейтін, шығармашылық ойлау стилі бар, ерік-жігері бар және кәсіби қызметін сауатты жүзеге асыра алатын әскери офицерлер орындайды.
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті — Елбасы Н.Ә. Назарбаев еліміздің Қарулы Күштерінің басшылық және командалық құрамы алдында сөйлеген сөзінде «ХХІ ғасырдағы еліміздің кәсіби Қарулы Күштері әскери саланың сапалы мамандарымен, шынайы патриоттармен, елдің психологиялық тұрғыдан орнықты азаматтарымен жасақталуы тиіс» деп атап өтті.
Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев жыл сайынғы Қазақстан халқына Жолдауында қазақстандықтардың болашақ ұрпағын тәрбиелеуде, азаматтардың тез өзгеретін әлемде жоғары білім деңгейі мен бәсекеге қабілеттілігін қалыптастыруда еліміздің оқу орындарының маңызды рөлін тағы да атап өтті.
Ұлттық ұланның Петропавл Әскери институты біздің Отанымыздың тәуелсіздігі таңында құрылған алғашқы әскери жоғары оқу орны және Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың қолынан Жауынгерлік ту алған жалғыз жоғары оқу орны болып табылады.
1997 жылғы 20 желтоқсанда Әскери институтқа Жауынгерлік Туды тапсыра отырып, Н.Ә.Назарбаев: «Солтүстік климаттық жағдайларда оқытылған және тәрбиеленген курсанттар нағыз әскери шынығуға ие болады және құқықтық тәртіп әскерлерінің офицерлік корпусын лайықты түрде толықтырады», — деп атап көрсетті.
Әскери институттың «әскери іс және қауіпсіздік» дайындық бағыты бойынша жоғары білім беру саласында білім беру қызметін жүргізу құқығына Мемлекеттік лицензиясы бар.
Оның ерекшелігі-бұл Ұлттық ұланға заңмен жүктелген мемлекеттің ішкі қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы нақты міндеттерді орындауға үйрету үшін құрылған жалғыз әскери оқу орны.
Институт түлектері Қарулы Күштердің жоғары әскери оқу орындарының түлектерінен мәжбүрлеу шараларын қолданудың құқықтық негіздерін, құқық бұзушылар мен қылмыскерлерді ұстау тактикасын; төтенше жағдай мен дағдарыстық жағдайлардың құқықтық режимдерін енгізу жағдайындағы іс-қимыл тәртібін; жаппай тәртіпсіздіктердің жолын кесуді, кепілге алынғандарды босатуды білуімен ерекшеленеді.
2002 жылдан бастап Әскери институтта әскери қызметшілердің біліктілігін арттыру факультеті жұмыс істейді, онда тек Ұлттық ұланның әскери қызметшілері ғана емес, сондай-ақ Ішкі істер министрлігінің, Әділет министрлігінің, Әскери прокуратураның қызметкерлері де оқытудан өтеді. Біздің базамызда Ұлттық ұланның 2031 әскери қызметшісі және Қазақстан Республикасының ІІМ және әскери прокуратура ведомстволарының 634 қызметкері даярлықтан өтті.
Жыл сайын Әскери институт 220 бірліктен тұратын мемлекеттік тапсырыс бойынша жасақталады және қазіргі уақытта 837 курсант оқытудан өтеді. 2009 жылдан бастап халықаралық шарттарға сәйкес біз Қырғыз Республикасының Ұлттық ұланы және Тәжікстан Республикасының Ішкі әскерлері үшін офицерлерді даярлаймыз.
Оқу бакалавр бағдарламасы бойынша 4 жыл жүргізіледі. Осы кезеңде әрбір курсант кемінде 79 пәнді меңгеруді, 2 өндірістік практиканы, сондай–ақ Ұлттық ұлан бөлімдерінде тағылымдамадан өтуді қамтитын 174 кредитті меңгереді.
Институтта даярлау 7 мамандық бойынша жүзеге асырылады, олардың әрқайсысы әскерлерге жүктелген міндеттерді орындауға қызметтік-лауазымдық және практикалық бағыттылыққа ие.
Әскери институтта Ғылыми кеңес, оқу-әдістемелік және ғылыми-техникалық кеңес жұмыс істейді. Әскери институттың профессорлық-оқытушылық құрамының арасында ғылыми дәрежелері мен атақтары бар 1 ғылым докторы, 4 ғылым кандидаты, 4 PhD докторы бар педагогтер бар екенін атап өткім келеді. 92 оқытушы (82%) жауынгерлік және қызметтік тәжірибеге ие, базалық және бейіндік пәндерді оқыту әдістемесіне ие.
Әскери институттың басшылығы, профессорлық-оқытушылық құрам, оқу бөлімшелерінің қолбасшылығы және басқа да қызметтер жоғары білікті офицерлік кадрларды даярлау бойынша өз міндеттерін лайықты атқарады.
Курсант-бұл әскери атақ емес, ол әскери мамандықты таңдаған адамның ерекше мәртебесі. Болашақ офицерлерді оқыта және тәрбиелей отырып, біз Әскери институттың әрбір курсанты еліміздің алдыңғы қатарлы студент жастарын таныстыруға ұмтыламыз.
Ол үшін институтта тұлғаның дамуына, жоғары адамгершілік және әскери-кәсіби қасиеттерді қалыптастыруға барлық қажетті жағдайлар жасалған, қазіргі заманғы талаптарға жауап беретін оқу-материалдық және техникалық базаны жақсарту бойынша жұмыс жалғасуда.
Әлемдегі қазіргі жағдай, әлемдік экономикалық дағдарыс және пандемия біздің күнделікті өмірімізге түзетулер енгізді. Осыған қарамастан, институттың профессорлық-оқытушылық құрамы санитарлық-эпидемиологиялық талаптар жағдайында оқыту жүргізе отырып, өзінің ең жақсы қасиеттері мен кәсібилігін көрсетті.
Еліміздің және әскер қолбасшылығының басшылығымен қазіргі уақытта Әскери институтта оқу-материалдық, техникалық және құқықтық базаны одан әрі жақсарту бойынша шаралар қабылдануда.
Курсанттарды одан әрі тәрбиелеу Тұжырымдамасы әзірленді, әскери тәртіпті нығайтудың балдық-рейтингтік жүйелері туралы ереже енгізілді.
Оқу-тәрбие үдерісін әдістемелік қамтамасыз ету мәселелері бойынша бірқатар нормативтік-құқықтық құжаттар өзгертілді және қайта қаралды.
Асханаға күрделі жөндеу, оқу нысандары мен жататын үй-жайларға толық жөндеу жүргізілді. Тұрғын үй және оқу ғимараттары мен құрылыстарын салу жоспарлануда.
Профессорлық-оқытушылар құрамы курсанттармен бірлесіп түрлі бағыттар бойынша, соның ішінде баламалы энергия көздерін пайдалану, әскери ғылымдарды оқытуға арналған құрылғылар жасау және оқу-материалдық базаны дамыту бойынша зерттеулер мен зерттеулерді белсенді жүргізеді.
Әскери институттың түлектері өздерінің тағайындалуын ақтайды және әскерлерде әскери қызметін лайықты өткереді.
Әскери институттың мақтанышы-әскерлердің бас қолбасшылығында, аймақтық қолбасшылықтар мен әскери бөлімдерде жоғары командалық және басқарушылық лауазымдарды атқаратын түлектер. Әскери институт түлектерінің арасында екеуі «Айбын» орденінің кавалерлері, 11-і мемлекеттік наградалармен марапатталды.
Тәжікстан Республикасында біздің түлектеріміздің арасында әскерлердің жауынгерлік даярлық басқармасының бастығы, батальон командирлері және олардың орынбасарлары лауазымдарында офицерлер қызмет өткеруде.
Қырғыз Республикасында біздің түлектер әртүрлі күштік құрылымдар мен ведомстволардың бөлімшелерінде батальондар, роталар командирлері және олардың орынбасарлары лауазымдарында қызмет өткереді.
Ұлттық ұланның Әскери институты құрылғаннан бері барлығы 3746 офицерді дайындады (оның ішінде 64 Қырғызстан үшін, 72 Тәжікстан үшін). 45 түлек университетті алтын медальмен аяқтады, 260-ы үздік диплом алды.
Әскери институттың офицер-түлектері тек Ұлттық ұлан бөлімдерінде ғана емес, Мемлекеттік күзет қызметінде, ҰҚК Шекара қызметінде, Қорғаныс министрлігі бөлімдерінде, «Сұңқар» және ТЖД арнайы бөлімшелерінде қызмет атқарады.
130 — дан астам офицер-түлектер «Бүркіт» арнайы мақсаттағы бөлімшелерінде қызмет атқарады, олардың 41-і күрең беретті киіп жүруге құқылы.
Институт курсанттары мен офицерлері еліміздің қоғамдық-саяси өміріне, өңірдің спорттық және мәдени өміріне белсенді қатысады, қоғамдық тәртіпті қорғауға және қоғамдық қауіпсіздік пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге тартылады.
Мәселен, өткен жылы ТЖ режимі мен карантиндік іс-шаралар кезеңінде Әскери институттың әскери қызметшілері Ішкі істер органдарының қызметкерлерімен бірлесіп, төтенше жағдайдың, шектеу және карантиндік шаралардың құқықтық режимін қамтамасыз ете отырып, Петропавл қаласында қоғамдық тәртіпті қорғау жөніндегі жауынгерлік қызметке күн сайын кірісті.
Осылайша, Әскери институт Ұлттық ұланға және елдің басқа да әскери ұйымдарына жүктелген күнделікті қызметтік-жауынгерлік және арнайы міндеттерді орындауға үлкен үлес қосады.
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен жер үйдегі өртті оқшаулау кезінде қырағылық, батылдық пен батылдық танытқаны үшін Әскери институттың офицері капитан Мағжан Қалықов «Жауынгерлік ерлігі үшін» медалімен марапатталды, оны Тәуелсіздік күні қарсаңында Ішкі істер министрі генерал-лейтенант Ерлан Заманбекұлы Тұрғымбаев салтанатты түрде табыс етті. Осы медальмен Әскери институттың 3 әскери қызметшісі марапатталды.
Біздің институттың офицерлері мен сержанттары, курсанттары мен сарбаздары, қызметшілері өңірдегі қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге ғана емес, сондай-ақ әскери білім беру мен оқу-тәрбие үрдісін жетілдіру ісіне де өз үлестерін қосатынын атап өткім келеді. Жақында біздің оқытушы Елена Сергеевна Анцибордың Қазақстан Республикасының «Жылдың үздік мұғалімі» атануы осыған дәлел.
Әскер жасына дейінгі жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу мақсатында Әскери институт базасында гарнизонның әскери прокуратурасымен және «Нұр Отан» ХДП-мен бірлесіп жыл сайын СҚО және қаланың әскери–патриоттық клубтарының слеттері, орта мектептерде орта мектеп, мектеп-интернат, КТМ, колледж оқушылары арасында әскери-қолданбалы спорт түрлері бойынша «Жас ұлан» облыстық спартакиадасы, «Ашық есік күндері», «ерлік пен патриотизм сабақтары» өткізіледі.
Жыл сайын Әскери институт курсанттары облыстық іс-шараларға қатысады: «Мамыр жұлдыздары» әскери-патриоттық және әскери әндер сайыстары, «Отан деп соққан жүректер» авторлық әндер сайыстары. Әскери институттың көңілді тапқырлар клубының құрама командасы жыл сайын облыс әкімінің көктемгі кубогына арналған облыстық байқауға қатысып, 2016 жылы және 2018 жылы 1-орынды иеленсе, 2017 жылы 2-орынды иеленді.
Институттың әскери оркестрі 6637 әскери бөлімінің әскери оркестрімен бірлесіп, қала мен облыстағы барлық қоғамдық-саяси, мәдени және спорттық іс-шаралардың тұрақты қатысушылары болып табылады.
Институтта ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрларды даярлауға көп көңіл бөлінеді. Жыл сайын оқытушылар қатары магистратура және докторантура бағдарламалары бойынша жоғары оқу орындарының түлектерімен толықтырылады.
ІІМ басшылығының, әскерлердің Бас қолбасшылығының және Солтүстік Қазақстан облысы басшылығының күш-жігерінің арқасында 2021 жылы Әскери институт аумағында қазіргі заманғы оқу корпусының, казарманың және спорт кешенінің құрылысы басталады, сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеу жалғасады.
Әскери институт басшылығы, Ардагерлер кеңесі, профессорлық-оқытушылар құрамы атынан офицерлерді, келісімшарт бойынша әскери қызметшілерді, курсанттарды, мерзімді қызметтегі сарбаздарды, әскер ардагерлері мен олардың отбасы мүшелерін кәсіби мереке – Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының күнімен құттықтаймын.
Баршаңызға зор денсаулық және отбасыларыңызға амандық, Отанымыз – Қазақстан Республикасының игілігі үшін күнделікті әскери еңбекте табыс тілеймін.